Gerardus van der Woude

1927 - 1947

Gerardus wordt geboren op 25 september 1927 in Drunen en woont in Eindhoven. Als oorlogsvrijwilliger meldt hij zich na het einde van de Tweede Wereldoorlog voor militaire dienst bij de Koninklijke Landmacht en wordt ingedeeld bij het 1-3 Regiment Infanterie dat dan is gelegerd in Zeeland en Noord-Brabant. In de zomer van 1945 wordt het bataljon verplaatst naar Coevorden en vervolgens naar Mönchengladbach, waar Duitse krijgsgevangenen worden bewaakt.

Twee dagen na de capitulatie van Japan van 15 augustus 1945 roepen Soekarno en Mohammed Hatta de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Zodra de Britten en Nederlanders aanstalten lijken te maken om het oude koloniale gezag te herstellen, breekt de periode van Bersiap (‘wees paraat’) aan waarin met name buitenlanders en tot vijand verklaarde Europese en Indische Nederlanders slachtoffer worden van geweld en vervolging.

Voor de vervulling van zijn dienstverband wordt Gerardus naar Nederlands-Indië gezonden om daar bij te dragen aan het herstel van de rust en het Nederlandse gezag. Op 8 november van dat jaar vertrekt hij eerst naar Aldershot in Engeland, waar voor verdere uitrusting wordt gezorgd. Op de 25e reist hij aan boord van de Johan van Oldenbarnevelt af naar de Oost.

Admiraal Lord Mountbatten, opperbevelhebber van het South East Asia Command (SEAC) heeft echter met ingang van 2 november tot grote woede van de Nederlandse militairen een landingsverbod uitgevaardigd voor Java en Sumatra, om te voorkomen dat de situatie daar escaleert in grootschalige oorlog waar de gestationeerde Britse troepen in verzeild kunnen raken. De Johan van Oldenbarnevelt moet daarvoor uitwijken naar Ipoh in Brits-Malakka, waar het landingsverbod wordt afgewacht. Na de opheffing van het verbod gaat Gerardus in maart 1946 aan land bij Batavia. Enkele weken later wordt zijn eenheid naar het gebied rond Bandoeng verplaatst, waar verschillende verspreide posten worden bezet.

Na lange, vruchteloze pogingen tussen Nederland en de Republiek om het Akkoord van Linggadjati uitgevoerd te krijgen, geven Den Haag en Batavia legercommandant S.H. Spoor toestemming om met ingang van 21 juli 1947 de Eerste Politionele Actie te beginnen. Doel is het weer onder Nederlandse controle brengen van economisch vitale gebieden op Java en Sumatra, om zo de Republiek naar de onderhandelingstafel te dwingen. Voor de Nederlandse militairen raken de gebeurtenissen na maandenlang wachten en beperkte acties langs de demarcatielijnen plotseling in een stroomversnelling. Voor Gerardus betekent de Actie opmars en inname van achtereenvolgens Cheribon, Tegal en Tjilatjap, een lange mars waarbij Java van noord naar zuid wordt doorkruist.

Tactisch gezien is de Actie een succes; de weerstand van de revolutionairen is snel gebroken en alle militaire doelen worden gehaald. Diplomatiek loopt Nederland echter ernstige imagoschade op en onder toenemende internationale druk wordt de Actie op 4 augustus beëindigd.  Al snel dient zich een ander kritiek probleem voor; er moet nu een veel groter gebied veilig worden gesteld, wat de toch al overbelaste Nederlandse troepenmacht nog verder onder druk zet. Zoals gevreesd nemen infiltraties en guerrilla-aanvallen in de daaropvolgende maanden snel toe.

Gerardus wordt in die periode vanuit Tjilatjap gelegerd in het gebied rond Banjoemas, Soekaredja en Kroja aan de Javaanse zuidkust, waar in reactie op het opgelaaide geweld intensieve militaire acties worden gevoerd. Eind oktober worden de troepen samen met huzaren en mariniers zo geconcentreerd in Tjilatjap voor een landing in de Mauritsbaai bij Kalipoetjang en Pangandaran, waarna de opmars begint richting Bandjar. Het bataljon blijft ook daarna in deze sector patrouilleren.

Op 15 december 1947 sneuvelt Gerardus bij vijandelijke acties in de omgeving van Tasikmalaja, mogelijk als gevolg van een hinderlaag. Hij is 20 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats in Bandung op het Nederlands ereveld Pandu.

Meer
Meer

Steek een kaarsje op

Meer

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.

*Deze velden zijn niet verplicht en worden ook niet zichtbaar op deze website. Wij gaan vertrouwelijk om met uw e-mailadres en telefoonnummer.