Gerhard van der Veen

1899 - 1940

Gerhard wordt geboren op 29 september 1899 in Vught. Hij is gehuwd met Hubertine Esser, met wie hij een dochter heeft. Gerhard is koopman van beroep en woont in de jaren dertig in de Duitse stad Neuss. Diep onder de indruk van het nationaalsocialisme en de veranderingen die dit in Duitsland heeft teweeggebracht, beschouwt hij de ideologie als de redding voor Nederland en het antwoord op de communistische dreiging enerzijds en de corruptie van het kapitalisme anderzijds en sluit zich aan bij de NSB.

Als gevolg van een Nederlandse wetswijziging begin 1939, wordt het verboden voor in het buitenland verblijvende Nederlanders om zich bij een Nederlandse politieke organisatie aan te sluiten. Op last van NSB-leider Mussert worden daarop alle NSB’ers in Duitsland ontslagen uit de partij en krijgen de opdracht en bloc toe te treden tot de Nationaal-Socialistischen Bond van Nederlanders in Duitschland die mede door Gerhard wordt opgezet. Voor de Bond is hij verantwoordelijk voor de afdeling Sport en Spel en ook heeft hij een rol in de vormgeving van de insignes, symbolen en vaandels van de Bond.

Sinds oktober 1939 woont Gerhard in Nijmegen. Als in het najaar van 1939 de oorlogsdreiging voor Nederland sterk toeneemt, wordt hij als reservist opgeroepen voor militaire dienst bij de Koninklijke Landmacht, waar hij de rang van 1e luitenant der infanterie bekleedt. Begin mei 1940 wordt hij gelegerd aan de Grebbelinie.

Op 10 mei 1940 valt het Duitse leger Nederland binnen. De landsverdediging stort binnen een paar dagen in, maar op verschillende plaatsen wordt nog felle weerstand geboden, zoals op de Grebbeberg. Gerhard neemt als sectiecommandant van de mitrailleurcompagnie van III-11 Regiment Infanterie deel aan de verdediging.

Over het sneuvelen van Gerhard bestaat enige onduidelijkheid. Vermoedelijk is hij op 13 mei gesneuveld bij Achterberg, aan de Boslandweg bij kilometerpaal 25, nadat zijn sectie daar die dag in gevecht is geraakt met een doorgebroken SS-eenheid. Zijn lichaam wordt er op 17 mei gevonden. Gerhard is 40 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op Militair ereveld Grebbeberg in Rhenen.

Meer
Meer

Steek een kaarsje op

Meer

Reacties

Peter Pijnen zei op 24 februari 2019

Moet ik nu uit het artikel concluderen dat deze luitenant lid was van de NSB?

Profile picture for user Frank van Doorn
BHIC Frank van Doorn zei op 25 februari 2019

Dag Peter, dat is inderdaad het geval en ik begrijp dat dit vragen oproept. Het geval wil echter dat Van der Veen in Nederlandse, militaire dienst is gesneuveld (en dus ook met militaire eer is begraven op de Grebbeberg). Als hij een collaborateur was, dan had hem dat zonder meer gediskwalificeerd voor de eregalerij, maar dat is niet het geval. Plaatsing in de eregalerij staat in principe los van iemands politieke achtergrond.
Gevallen zoals Van der Veen zijn in onze lijst uitzonderlijk, maar laten eens te meer zien dat in oorlog de lijn tussen vriend en vijand erg vaag kan zijn. Aan de ene kant hing Van der Veen een vijandige ideologie aan, maar aan de andere kant is hij nog steeds 'voor het vaderland' gevallen.
Mocht je hierover nog vragen hebben, dan kun je altijd contact met ons opnemen.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.

*Deze velden zijn niet verplicht en worden ook niet zichtbaar op deze website. Wij gaan vertrouwelijk om met uw e-mailadres en telefoonnummer.