Jan wordt geboren op 15 april 1926 in Tilburg als derde kind van Tiest en Piet Brabers. Dit boerenechtpaar dat een stadsboerderij in de Hasselt, waarvan later blijkt dat het een hoeve is van het verdwenen Kasteel van Tilburg. Jan wordt kort voor het begin van de wereldwijde economische depressie geboren die ook voor Brabantse boeren ernstige gevolgen heeft. Ook de familie Brabers heeft het moeilijk, maar weet door hard werken en zuinig leven de crisisjaren te overleven.
Juist als betere tijden lijken aan te breken, dreigt er in Europa opnieuw oorlog. In september 1939, nadat Duitsland Polen is binnengevallen en zowel Frankrijk als het Verenigd Koninkrijk Duitsland daarop de oorlog verklaren, gaat de Nederlandse regering over tot de mobilisatie van het leger. Ook vader Tiest wordt dan onder de wapenen geroepen. Op 10 mei 1940 valt het Duitse leger het neutrale Nederland binnen, maar de gevechtshandelingen volgen elkaar in zo’n snel tempo op, dat Tiest niet meer voor actieve dienst wordt opgeroepen. Omdat Tilburg een etappeplaats is voor de terugtrekkende Nederlandse troepen en de oprukkende Duitsers, maakt de familie Brabers de oorlog in die dagen van zeer nabij mee.
De oorlog brengt acute schaarste van levensmiddelen met zich mee; vooral voedingsmiddelen gaan op de bon en zijn zeer beperkt voorradig, met als gevolg dat de stadsbevolking zoveel mogelijk bij de boeren graan en aardappelen probeert te kopen. Echter, de boeren zijn gedwongen om een deel van de opbrengst te leveren aan de Duitse autoriteiten. Niettemin proberen Tiest en Piet een deel van de opbrengsten achter te houden voor buren en kennissen. Jan wordt regelmatig op pad gestuurd om de achtergehouden levensmiddelen te bezorgen.
Als de oorlog voor de Duitsers in de loop van 1943 en 1944 steeds slechter verloopt, begint het verzet in Nederland zich te organiseren, om de bevrijding voor te bereiden. Jan sluit zich niet aan bij een verzetsgroep, maar maakt er net als andere jongeren een sport van Duitse spullen te stelen. Zijn ouders zijn er vanwege het risico op arrestatie en deportatie niet gelukkig mee, maar hij komt ermee weg.
Na de oorlog wordt Jan opgeroepen om zijn dienstplicht te vervullen. Hij meldt zich bij de Koninklijke Landmacht en wordt als korporaal ingedeeld bij het 4-11 Regiment Infanterie. Vanwege het losgebarsten geweld van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd wordt hij na algemene militaire opleiding in Berlick en Roermond naar Nederlands-Indië gezonden om er de rust en het Nederlandse gezag te herstellen. Hij vertrekt op 5 februari 1947 met de Johan van Oldenbarnevelt en komt na een maand op zee aan in Batavia, waar hij wordt ingezet voor wachtdiensten bij onder andere de woningen van legercommandant S.H. Spoor en van Huib van Mook, luitenant-gouverneur-generaal van Nederlands-Indië. Ook loopt Jan wacht bij de gevangenissen Struiswijk en Glodok. Voor Jan is het dan nog een spannend avontuur waar hij met goede moed naartoe gaat, maar in zijn latere brieven naar huis klinkt hij steeds zorgelijker. In zijn laatste brief geeft hij toe dat hij er moeite voor doet om zo lang mogelijk in het hospitaal te blijven, vanwege de veiligheid. Hij gebruikt bijvoorbeeld Norit om een verhoogde lichaamstemperatuur na te bootsen. Jan wordt echter betrapt en voor straf op patrouille gestuurd. Dit zou hem fataal worden. Hij sneuvelt op 2 december 1947 tijdens gevechten bij Bengkok, ten zuidoosten van het Javaanse Tasikmalaja, samen met Kees Klerx uit Vlijmen en Martinus Scheffer uit Roermond. Jan is 21 jaar geworden en rust in Bandung op het Nederlands ereveld Pandu.
Zijn moeder kan zijn dood niet verwerken en overlijdt kort na haar zoon op 50-jarige leeftijd. Vader Tiest, beroofd van zowel zijn beoogde opvolger voor de boerderij als van zijn vrouw, moet het boerenleven opgeven en gaat in een burgerhuis wonen.
Reactie toevoegen