Gerardus (roepnaam Jan) wordt geboren op 20 februari 1927 in Tilburg, waar hij tijdens de oorlogsjaren student is. Na de bevrijding meldt hij zich als vrijwilliger voor militaire dienst en wordt bij Koninklijke Marine opgeleid tot korporaal der mariniers. Daarvoor reist hij achtereenvolgens af naar Engeland, Schotland en de Verenigde Staten. In Camp Davis bij Wilmington in North Carolina wordt de Mariniersbrigade opgericht die in de laatste maanden van 1945 in zes transporten naar Nederlands-Indië wordt gezonden. Twee dagen na de Japanse capitulatie van 15 augustus 1945 is daar het revolutionaire geweld van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd losgebarsten en Jan wordt met de mariniers ingezet om de rust en het Nederlandse gezag in de kolonie te herstellen.
De opperbevelhebber van het geallieerde South East Asia Command (SEAC), de Britse admiraal Lord Mountbatten, heeft echter met ingang van 2 november 1945 een landingsverbod uitgevaardigd voor Nederlandse troepen op Java en Sumatra, zodat de Mariniers moeten uitwijken naar Malakka aan de Maleise kust, waar ze op 23 januari 1946 aankomen. Met het landingsverbod willen de Britten voorkomen dat het conflict in de archipel escaleert tot een grootschalige oorlog waar zij met hun daar aanwezige troepenmacht in meegesleurd zouden worden. Het verbod wordt in maart 1946 opgeheven, zodat de Nederlandse troepen op 10 maart kunnen debarkeren in de haven van Soerabaja op Java.
Vanaf dat moment nemen de Mariniers geleidelijk aan de posten over die Britse infanterie-eenheden tot dan toe bezet hebben gehouden en worden in de loop van 1946 en 1947 ingezet bij verschillende militaire operaties, verspreid op Java. Tijdens de Eerste Politionele Actie van 21 juli tot 4 augustus 1947 wordt Jan ingezet bij landingen op noordkust en het eiland Madoera. Aansluitend blijven de mariniers in Oost-Java gelegerd.
Ondanks de talrijke hinderlagen en guerrilla-aanvallen die de mariniers ondervinden, is Jan het slachtoffer van eigen vuur. Tijdens het overdragen van een geladen pistool wordt per ongeluk de trekker werd overgehaald. Jan, 20 jaar, wordt in het hoofd geraakt en overlijdt op 26 augustus 1947 in Bentjoeloek (het huidige Benculuk), Oost Java, 27 km zuidwest van Banjuwangi en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Kembang Kuning in Surabaya.
Reacties
Wij waren amper zes jaren Jan’s jongste broer Herman en ik,spelend in de achtertuin van hun ouderlijke woning, toen het fatale bericht van Jan’s sneuvelen binnenkwam. Wij waren te jong om het te bevatten ondanks de paniek bij de moeder en de naasten. Later ben ik nog tientallen jaren de huisvriend gebleven. De moeder met zes kinderen door haar man verlaten heeft mij ooit verteld dat de fijngevoelige Jan als vrijwilliger getekend had om het verdriet van zijn moeder te ontvluchten. Nu ik zelf over de tachtig ben spelen zulke herinneringen haarscherp mij parten. Toentertijd waren ergesprekken over gevoelens nauwelijks de gewoonte. Nu is het te laat maar denk ik met zoveel bewondering aan deze moeder terug.
Beste Frits, wat een hartverscheurend verhaal. En wat kan ik me voorstellen dat je in deze fase van je leven daar nog zo vaak aan terugdenkt en je eigenlijk het immense verdriet van deze moeder (en het gezin) niet kunt indenken. Ik wens je heel veel sterkte en dank voor je mooie reactie.
Onlangs kwam ik door familie in het bezit van het bidprentje van Jan. Vanuit mijn stamboomonderzoek heb ik Jan Mutsaers onderzocht en kwam erachter dat hij zijdelings met onze familie is verbonden.
In aanvulling, en ter correctie, op de op deze pagina vermelde tekst van Jan Mutsaers het volgende:
In het boek 'namen in Roermond' van J. Litjens staat dat Jan om 20.00 uur is overleden tijdens het overdragen van een geladen pistool waarbij per ongeluk de trekker werd overgehaald. Hij is overleden op Bentjuluk (het huidige Benculuc), Oost Java, 27 km zuidwest van Banjuwangi. Hij maakte onderdeel uit van 2 Inbat Stafco. Zijn stamboeknummer is: 12974
Hartelijk dank voor deze waardevolle aanvullingen, Eric. Ik ga deze informatie doorgeven aan één van mijn collega's en hij gaat er binnenkort naar kijken.
Bedankt voor de correctie en de aanvulling, Eric. Bij de Oorlogsgravenstichting vond ik nog dat hij in het hoofd is geraakt door dat pistoolschot. De tekst en de gegevens hierboven zijn aangepast.
Reactie toevoegen