Sam wordt geboren op 25 augustus 1916 in Gemert als telg van het patriciërsgeslacht Van Musschenbroek. Zijn grootvader Samuel van Musschenbroek heeft een fortuin gemaakt als suikerplanter in Tjomal in Nederlands-Indië en richt na zijn terugkeer in Nederland de ontginningsmaatschappij De Peel op. Tegen deze achtergrond wordt onder andere modelboerderij De Dompt in Gemert gebouwd die door zoon Felix wordt geërfd. Felix trouwt met Helma van Lockhorst; hun zoon Sam wordt in De Dompt geboren. Drie jaar later wordt in Amsterdam hun dochter Lieske geboren.
In 1920 emigreert Felix vanwege zijn gezondheid naar Californië, waar hij een sinaasappelplantage wil opzetten, maar drie jaar later overlijdt hij aan tetanus (wondkramp). Helma keert met haar twee kinderen terug naar Nederland en vestigt zich op de Frans Kamp in Ede. Ze hertrouwt niet lang daarna met Cees van Doorn met wie ze nog twee zoons heeft. Vanaf 1929 woont de familie in Hilversum.
Sinds 1935 studeert Sam Rechten in Leiden, maar als hij in 1938 wordt opgeroepen voor militaire dienst, vertrekt hij met zijn onderdeel naar Spakenburg. In de loop van 1939-1940 neemt de oorlogsdreiging voor Nederland sterk toe en Sam wordt tegen die achtergrond ingezet bij de landsverdediging. Nadat het Duitse leger op 10 mei binnenvalt, marcheert hij af naar de geallieerde troepen in Zeeland, maar hij slaagt er niet in hen te bereiken. Vervolgens wijkt hij uit naar Frankrijk, maar daar wordt hij opnieuw door de Duitse legermacht ingehaald en krijgsgevangen genomen. In de zomer van 1940 keert hij terug naar Nederland en verblijft voor korte tijd bij zijn ouders in Wassenaar. Eenmaal terug in het burgerleven, pakt hij zijn studie in Leiden weer op, maar na sluiting van de universiteit zet hij zijn studie voort in Groningen. Na zijn afstuderen in 1942 gaat hij als jurist aan het werk bij het Rijksbureau voor Bouwmaterialen in Amsterdam.
Ondertussen is Sam betrokken geraakt bij de ondergrondse. Sinds 1942 verleent hij hulp aan Joodse onderduikers en begin 1943 heeft hij zich aangesloten bij de verzetsgroep van Gerrit van der Veen en Willem Arondeus. Dat voorjaar wordt Sam benaderd voor deelname aan een aanslag op het Amsterdams bevolkingsregister, waar zich de gegevens bevinden van ca. 70.000 Amsterdamse joden. De aanslag vindt plaats op 27 maart. Sam is dan een van de negen verzetsstrijders die het gebouw binnendringen en daar brand stichten. Uiteindelijk blijkt slechts een klein gedeelte van de administratie te zijn vernietigd en daarvan was een duplicaat aanwezig in Den Haag.
Na de aanslag maakt Sam met vrienden een tandemtocht van een week door Nederland. Bij terugkomst in Amsterdam wordt hij op 5 april door de Sicherheitspolizei (Sipo) opgewacht en gearresteerd vanwege zijn betrokkenheid bij de aanslag. Bij zijn arrestatie treffen de Duitsers een vervalst persoonsbewijs en een doorgeladen pistool aan.
In juni wordt Sam met elf andere deelnemers van de aanslag ter dood veroordeeld. Een aanbod om gratie te krijgen vanwege zijn vooraanstaande Duitse familierelaties (zijn achteroom is generaal Erich Marcks), wordt door Sam geweigerd.
Op 1 juli 1943 wordt Sam met zijn kameraden gefusilleerd in de duinen bij Overveen in Bloemendaal. Hij wordt aanvankelijk in een provisorisch massagraf in de duinen begraven en vindt zijn laatste rustplaats op de Erebegraafplaats die na de oorlog op dezelfde plaats wordt ingericht voor de daar begraven slachtoffers van de Duitse fusillades. Sam is 26 jaar geworden.
Reacties
Bijgaand een drietal links naar het verhaal van dit oorlogsslachtoffer:
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Sam_van_Musschenbroek
https://web.archive.org/web/20060909044712/http://www.zijkozenvoorverze…
en
https://web.archive.org/web/20060909044712/http://www.zijkozenvoorverze…
Reactie toevoegen