Toon Deckers

Toon wordt op 8 oktober 1925 geboren in Etten-Leur. Als dienstplichtig soldaat komt hij in de zomer van 1946 op bij de Koninklijke Landmacht in Vught en wordt ingedeeld bij 3-10 Regiment Infanterie.

Vanwege het losgebarsten revolutionaire geweld van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd wordt Toon voor de vervulling van zijn dienstverband naar Nederlands-Indië gezonden, om daar bij te dragen aan het herstel van de rust en het Nederlandse gezag. Na een korte opleiding vertrekt hij op 1 oktober 1946 als onderdeel van de 7 December Divisie met de Sloterdijk naar de Oost, waar hij voor het einde van de maand bij Batavia aan land gaat. Daar wordt hij toegewezen tot de stafcompagnie van zijn bataljon en treedt op als ziekenverpleger.

Ondanks de korte opleiding en lichte bewapening wordt zijn bataljon als volwaardige infanterie ingezet, met name voor de bewaking van het paleis van luitenant-gouverneur-generaal Huib van Mook, de woning van legercommandant S.H. Spoor, de gevangenis Struiswijk en de benzinedistributieplaats Senen. Ook wordt het bataljon ingezet voor de transportbegeleiding van Japanse krijgsgevangenen. Nadat het bataljon in maart 1947 is verplaatst naar Tangerang in Banten, het uiterste westen van Java, wordt Toon daar vanaf juni ingezet bij intensieve zuiveringsoperaties.

Na lange, vruchteloze pogingen tussen Nederland en de Republiek om het Akkoord van Linggadjati uitgevoerd te krijgen, geven Den Haag en Batavia legercommandant S.H. Spoor toestemming om met ingang van 21 juli 1947 de Eerste Politionele Actie te beginnen. Doel is het weer onder Nederlandse controle brengen van economisch vitale gebieden op Java en Sumatra, om zo de Republiek naar de onderhandelingstafel te dwingen. Voor de Nederlandse militairen raken de gebeurtenissen na maandenlang wachten en beperkte acties langs de demarcatielijnen plotseling in een stroomversnelling. Voor Toon betekent de Actie de opvoering van het aantal zuiveringen en wachtdiensten in zijn patrouillevak en deelname aan acties ten westen van Batavia. Na afloop wordt zijn bataljon op verspreide plaatsen in West-Java gelegerd.

Tactisch gezien is de Actie een succes; de weerstand van de revolutionairen is snel gebroken en alle militaire doelen worden gehaald. Diplomatiek loopt Nederland echter ernstige schade op en onder toenemende internationale druk wordt de Actie op 4 augustus beëindigd.  Al snel dient zich een ander kritiek probleem voor; er moet nu een veel groter gebied veilig worden gesteld, wat de toch al overbelaste Nederlandse troepenmacht nog verder onder druk zet. Het gevreesde gebeurt en de Nederlandse soldaten ondervinden in de maanden na het einde van de Actie een sterke toename va het aantal guerrilla-aanvallen door de revolutionairen.

Als in de loop van 1948 de onderhandelingen tussen Nederland en de Republiek opnieuw stuklopen, start Spoor op 19 december de Tweede Politionele Actie. Ditmaal is het doel niet minder dan het geheel uitschakelen van de Republiek als een politieke en militaire macht van betekenis. Toons bataljon wordt dan verspreid over West-Java en Banten ingezet om plaatsen als Serang, Tjisaoek, Tjikandi en Tjiandjoer op de Republikeinen veilig te stellen.

De Tweede Politieke Actie is een herhaling van de eerste. Opnieuw lijkt de Actie ogenschijnlijk een succes, zeker nadat de Soekarno-regering is gearresteerd, maar opnieuw krijgt Nederland internationaal forse kritiek te verduren. Uiteindelijk wordt Den Haag gedwongen Soekarno vrij te laten en in ere te herstellen in de republikeinse hoofdstad Djokjakarta. Bovendien blijkt het revolutionaire leger allerminst verslagen te zijn. Ze zijn de confrontatie tijdens de Actie uit de weg gegaan en voeren de guerrillastrijd nu met hulp van de bevolking tot ongekende hevigheid op. De komende maanden zullen de zwaarste voor de Nederlanders blijken te zijn.

Tegen deze achtergrond sneuvelt Toon op 8 augustus 1949 in Tjileungsir, nadat hij daar vanuit een hinderlaag is beschoten. Hij is 23 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Menteng Pulo in Jakarta.