Jan wordt geboren op 28 juli 1924 in Dongen en gaat na de lagere school aan de slag als leerlooier. Tijdens de Duitse bezetting wordt hij opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, de verplichte tewerkstelling in Duitsland, wat voor hem aanleiding is om onder te duiken. Uiteindelijk wordt Jan gearresteerd en via kamp Amersfoort gedeporteerd naar Neuengamme bij Hamburg. Vandaaruit wordt hij doorgezonden naar het buitenkamp Husum-Schwesing in Sleeswijk-Holstein, waar hij als dwangarbeider wordt ingezet bij de aanleg van de Friesenwall. Deze geplande fortificatie langs de Duitse kust moet een eventuele geallieerde invasie vanaf de Noordzee afslaan. De gevangenen graven er metersdiepe tankgrachten in drassige velden, waar het vooral in het najaar ijzig koud is. De rantsoenen bestaan uit waterige soep, opgediend in een roestige bak en een stuk beschimmeld brood. Met drieën tegelijk slapen de gevangenen op smerige eenpersoonsbritsen. Behalve aan infecties en besmettelijk ziektes staan de gevangenen ook bloot aan de terreur van de kampbewakers. Veel gevangenen lijden aan onbehandelde open wonden en dysenterie. In de korte tijd dat het kamp heeft bestaan, zouden 300 van de 2500 gevangenen door mishandeling, ondervoeding en uitputting om het leven komen.
Ook voor Jan worden de ontberingen uiteindelijk te veel. Hij bezwijkt in het kamp op 7 december 1944 op 20-jarige leeftijd. Het zware werk aan de verdedigingslinies dat hij en de andere gevangenen hebben moeten leveren, blijkt uiteindelijk zinloos. Als gevolg van de snelle geallieerde opmars door Duitsland is het concept van de Friesenwall achterhaald geraakt. De gevangenen die dan nog in Husum-Schwesing verblijven, worden op dodenmars terug naar Neuengamme gezet.
Jan vindt zijn laatste rustplaats op de Ostfriedhof in Husum.
Reacties
Dit is de eerste keer dat ik hoor waar mijn oom begraven ligt, mijn moeder heeft me dat nooit kunnen vertellen, ze heeft altijd aangegeven dat ze dit niet wist. Wel wist ze altijd te vertellen dat hij te werk werd gesteld en nooit meer is terug gekomen.
Ik vindt het heel mooi dat dit op deze manier herdacht wordt.
Het zal ook niet altijd meegevallen zijn om dergelijke gegevens te achterhalen, Jacqueline. Zo is internet niet alleen goed gebleken om te herdenken, maar ook om belangrijke gegevens te vinden.
Wat fijn dat jullie nu ook weten waar jullie oom begraven is Jacqueline.
Wij zijn in 2015 naar Husum geweest met mijn vader omdat zijn oudste broer Dirk van Schie daar begraven ligt. Hij stierf op 29 november 1944 en was ook pas 19 jaar. Was erg heftig voor mijn vader om daar te zijn maar hij was ook dankbaar om daar geweest te zijn met ons. Deed hem erg goed op verschillende plekken de naam van zijn broer tegen te komen. Men doet er tegenwoordig veel aan om mensen te herdenken in verschillende kampen, heel waardevol.
Wat mooi dat ook jouw vader het graf van zijn broer heeft kunnen bezoeken, Frank. Hartelijk dank voor je reactie. Het is inderdaad een goede waardevolle ontwikkeling dat slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog (en andere oorlogen) nu op verschillende manieren herdacht worden. Bedankt voor het delen van jullie persoonlijke verhalen, Jacqueline en Frank.
27/03/2024
Vandaag, samen met mijn zus, het graf van onze Ome Jan in Husum bezocht. Het was heel bijzonder om daar te zijn. Het een plaats met respect voor de slachtoffers van het Nationaal Socialisme. Alles wordt keurig onderhouden.
Een fijn gevoel, dat iemand van onze familie Ome Jan heeft bezocht.
Wat mooi C. Cloin, dat jullie het graf van jullie oom hebben bezocht en daar zo'n mooie ervaring hebben opgedaan.
Reactie toevoegen