Johannes Verhoeven

Johannes wordt geboren op 7 januari 1893 in Vught en werkt als machinist op de koopvaardijvloot. Op 6 juni 1940 legt de Nederlandse regering vanuit Londen vaarplicht op aan de bemanning van de koopvaardijschepen. Vanaf dat moment worden zij als militair beschouwd en ingezet voor de oorlogsvoering; het gaat om ongeveer 12.000 opvarenden op 850 schepen.

Johannes dient in Nederlands-Indië als de Japanners op 8 december 1941 binnenvallen en wordt dan in het kader van de verdediging van de kolonie ingezet bij het vervoer van troepen, munitie en proviand.

Na drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel ingenomen en zijn, na het verslaan van de vloot in de Javazee, begin maart 1942 geland op Java. Het KNIL, slecht voorbereid en uitgerust en gehinderd door besluiteloosheid aan de top, biedt nog sporadisch verzet, maar wordt op 8 maart 1942 gedwongen tot de capitulatie. Per vliegtuig en per schip proberen de laatste Nederlandse militairen die dan nog uit krijgsgevangenschap zijn gebleven naar Australië uit te wijken. Johannes weet echter niet te ontkomen; hij wordt tijdens de inval of na de capitulatie in krijgsgevangenschap afgevoerd naar de Javaanse kampen. Hij wordt uiteindelijk binnengebracht in Tjimahi, waar de Japanners verschillende kampen hebben geopend in de kazernes van het KNIL.

In de Japanse kampen heersen erbarmelijke omstandigheden. De gevangenen worden gedwongen tot uitputtende dwangarbeid, staan bloot aan stelselmatige mishandelingen en worden actief verwaarloosd. Als gevolg van het gebrek aan adequate voeding, medicijnen en onderdak verzwakken de gevangenen snel, wat ze ook bevattelijk maakt voor ziektes en de kans op ernstige ongelukken vergroot. Duizenden militairen en geïnterneerde burgers komen in die omstandigheden om het leven.

Ook voor Johannes worden de ontberingen uiteindelijk te veel. Hij bezwijkt op 23 januari 1945 in Tjimahi op 52-jarige leeftijd en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Leuwigajah in Cimahi.