Ben Ouwens

Ben wordt geboren op 24 april 1912 in Grave. Hij tekent voor militaire dienst bij het KNIL en vertrekt naar Nederlands-Indië.

Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Vanwege zijn natuurlijke oliebronnen en geostrategische ligging is de verovering van de Nederlandse kolonie voor de Japanners een van de belangrijkste doelen om Oost-Azië te overheersen. Tegen deze achtergrond wordt Ben als sergeant van de artillerie ingezet bij de verdediging van de kolonie.

Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel veroverd en zijn op Java geland. Het KNIL capituleert op 8 maart 1942; duizenden Nederlandse militairen worden dan in krijgsgevangenschap afgevoerd. Via de Javaanse kampen worden de meesten van hen naar het vasteland van Zuidoost-Azië gedeporteerd voor dwangarbeid aan de Birma-spoorlijn, of naar de kampen in Japan zelf. Ben behoort tot de tweede groep krijgsgevangenen en zou het grootste deel van de oorlog in Japan doorbrengen. Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 wordt Ben vrijgelaten.

Twee dagen na de Japanse capitulatie roepen Soekarno en Mohammed Hatta de Indonesische onafhankelijkheid uit. Hiermee breekt de chaotische Bersiap-periode aan waarin vooral buitenlanders – Japanners, Chinezen en Britten – en tot vijand verklaarde Europese en Indische Nederlanders het slachtoffer worden van extreem geweld en vervolging.

Niet alleen oorlogsvrijwilligers en dienstplichtigen uit Nederland worden in reactie op het geweld uitgezonden, maar ook de krijgsgevangenen van het KNIL die dan jarenlange ontberingen in de Japanse kampen hebben moeten doorstaan. Het gros van hen is ernstig verzwakt, getraumatiseerd en totaal ongeschikt voor militaire dienst, maar de Nederlandse regering grijpt alles aan om de situatie te herstellen zoals die voor de Japanse bezetting was. Ook Ben wordt om die reden vanuit krijgsgevangenschap direct teruggezonden naar Nederlands-Indië om bij te dragen aan het herstel van de rust en het koloniale gezag.

Uiteindelijk zou het voor Ben niet zo ver komen. Op 10 september 1945 wordt Ben met nog 19 andere bevrijde krijgsgevangenen (11 Amerikanen, 5 Australiërs en nog 3 Nederlanders) in B 24-toestel 44-42052 van Okinawa naar Manilla gevlogen. Die dag komt het toestel echter in de staart van een tyfoon terecht en stort neer in het zuidoosten van Taiwan. Alle 25 inzittenden, 20 gevangenen en 5 bemanningsleden, komen in de crash om het leven.

Het wrak ligt op een moeilijk begaanbare locatie in de bergen. Meerdere reddingsmissies worden ondernomen om de lichamen te bergen, maar voor de tweede missie loopt het opnieuw noodlottig af door een overtrekkende tyfoon. 26 Chinese reddingswerkers vinden dan de dood.

De lichamen van de inzittenden worden uiteindelijk tussen 1947 en 1948 herbegraven op de oorlogsbegraafplaats Sai Wan in Hongkong. Daar vindt Ben zijn laatste rustplaats. Hij is 33 jaar geworden.