Cornelis Jongkind

Cornelis wordt geboren op 3 mei 1909 in het Zuid-Hollandse Meerkerk en woont in Fijnaart. In het naburige Heijningen werkt hij als onderwijzer van de Openbare School. Cornelis wordt opgeroepen voor de dienstplicht en meldt zich bij de Koninklijke Landmacht, waar hij als sergeant wordt ingedeeld bij de infanterie.

Als de landsverdediging in de meidagen van 1940 bezwijkt onder de binnengevallen Duitse legermacht, trekt Cornelis zich met zijn eenheid terug. Via Breda, Zeeland en Vlaanderen komt hij in het Noord-Franse Duinkerke terecht. De toestand is daar uiterst chaotisch en de aanwezigheid van duizenden uitgeweken Nederlandse militairen leidt tot irritatie bij de Franse stadscommandant. Hij sommeert de Nederlanders al hun wapens en materieel af te geven en te stad te verlaten. Daartoe wordt het vrachtschip S.S. Pavon gevorderd dat de Nederlandse militairen naar La Rochelle zou evacueren. Aan boord van het overvol geladen schip bevinden zich een kleine 1500 Nederlandse militairen, merendeels troepen uit oostelijk Noord-Brabant.

In de avond van 20 mei 1940 verlaat de Pavon met vier kleine escortevaartuigen de haven van Duinkerke en blijft dicht voor de kust varen. Enkele kilometers voorbij de haven krijgt de Luftwaffe het schip door de heldere maan snel in het zicht. Een Junker-toestel neemt de Pavon viermaal onder vuur; de derde granaat is een voltreffer en slaat midscheeps in, met veel slachtoffers tot gevolg.

Als de lading katoen aan boord vlam vat, breekt een inferno uit, met totale paniek als gevolg. De escortevaartuigen komen de Pavon te hulp en worden direct bestormd door de passagiers die van boord springen, of zich met touwen naar beneden laten zakken. De kapitein van de Pavon laat het zwaar gehavende schip aan de grond zetten ter hoogte van Gravelines, op het strand bij Les Hemmes d’Oye. Tegen de ochtend wordt het schip, met nog honderd gewonden aan boord, volledig geëvacueerd. Aan land worden alle Nederlandse militairen door de Duitsers geïnterneerd en teruggestuurd; voor velen van hen een reis die een groot deel te voet wordt afgelegd.

De scheepsramp van de Pavon kost aan zeker vijftig man het leven. Een van hen is Cornelis die zich ten tijde van het bombardement in het bovenste middenruim bevindt. Hij is 31 jaar geworden.