Chris Smits

Chris wordt geboren op 6 februari 1914 in Middelrode als derde zoon van brievengaarder Jan Smits en Adriana van Aken. Omdat zijn twee oudere broers al dienstplichtig zijn, wordt Chris in 1935 vrijgesteld van militaire dienst (er is sprake van zogeheten ‘broederdienst’). Chris is dan ook niet onder de wapenen geroepen als de Duitsers in mei 1940 Nederland binnenvallen.

Op 22 januari 1941 trouwt de dan 27-jarige Chris met de 19-jarige Tonnie Klut uit Maassluis. Samen krijgen ze een zoon en een dochter. Het gezin gaat wonen in de Jasmijnstraat te Hintham in de toenmalige gemeente Rosmalen, nu een stadswijk van ’s-Hertogenbosch. Sinds het begin van de oorlog werkt hij als chef verbruiksadministratie bij de N.V. Waterleiding Maatschappij Oost-Brabant (WOB), waar hij bekendstaat om zijn daadkracht en resolute houding als er besluiten moeten worden genomen.

Buiten werktijd zien zijn collega’s hem regelmatig door de stad lopen of op een parkbank zitten. Hij is dan op pad voor de ondergrondse. Chris heeft zich aangesloten bij Knokploeg (KP) Margriet die in en rond ’s-Hertogenbosch actief is. Samen met vijf andere verzetsstrijders heeft Chris toegezegd gevaarlijke opdrachten aan te willen nemen. Ook stelt hij zijn huis in de Jasmijnstraat beschikbaar als hoofdkwartier van de Knokploeg.

KP Margriet is betrokken bij verschillende overvallen op distributiekantoren en krijgt in de zomer van 1944 opdracht om de beruchte Bossche collaborateur Piet van Bussel, bijgenaamd ‘De Kin’, te liquideren. Twee leden van de Nijmeegse knokploeg, waarmee KP Margriet nauw samenwerkt, weten Van Bussel op 8 augustus in de Kerkstraat te doden. De represailles landen echter op onschuldige omstanders en op KP Margriet.

Kort na de aanslag is Chris met zijn familie en enkele verzetsstrijders op vakantie in Lieshout. Onderweg terug wordt zijn auto bij de brug over het Wilhelmina kanaal in Lieshout van de weg gehaald en doorzocht. De Duitsers treffen revolvers, bonkaarten en persoonsbewijzen aan; genoeg om Chris en de andere verzetsstrijders ter plekke te arresteren en naar kamp Vught af te voeren voor verhoor. In de avond van 19 augustus 1944 wordt Chris samen met de andere leden van de knokploeg geëxecuteerd op de fusilladeplaats. Chris is 30 jaar geworden en laat Tonnie met hun twee kinderen achter.