Joannes Mol (bron: J. van Oosterhout)

Jan Mol

1925 - 1947

Jan wordt geboren op 26 januari 1925 in Rucphen en groeit op in Leur als zoon van Johanna van den Maagdenberg en een onbekende vader. Zijn moeder trouwt in 1927 met een weduwnaar met vier kinderen. Samen krijgen ze nog drie kinderen, waarvan de jongste al vroeg komt te overlijden. Johanna’s echtgenoot overlijdt zelf in 1933. Ze hertrouwt vervolgens in 1942 met Petrus Mol met wie ze nog twee kinderen krijgt. Vanaf die dag draagt Jan de naam van zijn nieuwe stiefvader, waar hij erg trots op is.

Na de lagere school gaat Jan aan het werk bij een tuinder en in iedere winter handelt hij in brandstoffen. Met paard en wagen haalt hij kolen op in Breda die naar klanten in Leur worden gebracht. Ook is Jan lid van de handboogschutterij Prinses Irene. Hij krijgt verkering met Katrien de Wit uit Schipluiden bij Delft.

In mei 1946 komt Jan als dienstplichtig soldaat op bij de Koninklijke Landmacht op de Cort Heyligerskazerne in Bergen op Zoom, waar het 3-3 Regiment Infanterie wordt opgericht. Eind september van dat jaar vertrekt hij vanuit Rotterdam met de Kota Agoeng naar Nederlands-Indië. Direct na de Tweede Wereldoorlog is daar het revolutionaire geweld van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd losgebarsten en Jan wordt als onderdeel van de 7 December Divisie uitgezonden om de rust en het Nederlandse gezag te herstellen.

Na een zeereis van een maand komt Jan aan in de haven van Belawan op Sumatra en wordt verderop in Medan gelegerd. Vandaaruit neemt Jan deel aan patrouilles in de omgeving. In zijn dagboek en brieven naar huis tekent Jan op dat hen de eerste dagen na aankomst direct het vuur aan de schenen wordt gelegd door ‘extremisten’ – op Sumatra gaat het behalve om nationalisten ook om islamitische rebellen uit Atjeh. Op de basis brengt Jan zijn vrije tijd door met brieven lezen en schrijven.

Na lange, vruchteloze pogingen tussen Nederland en de Republiek om het Akkoord van Linggadjati uitgevoerd te krijgen, geven Den Haag en Batavia legercommandant S.H. Spoor toestemming om met ingang van 21 juli 1947 de Eerste Politionele Actie te beginnen. Doel is het weer onder Nederlandse controle krijgen van economisch vitale gebieden op Java en Sumatra, om zo de Republiek naar de onderhandelingstafel te dwingen. Voor de Nederlandse militairen raken de gebeurtenissen na maandenlang wachten en ingehouden acties langs de demarcatielijnen plotseling in een stroomversnelling. Jan beleeft de Actie als een aantal intens vermoeiende dagen van nachtelijke patrouilles en het vervoeren van materieel richting Arnhemia en Sibaulangit in de binnenlanden. Actieve vuurgevechten maakt hij niet mee, maar wel treffen ze onderweg veel achtergebleven lichamen van gesneuvelden en oorlogsschade aan.

Tactisch gezien is de Actie een succes; de weerstand van de revolutionairen is snel gebroken en alle militaire doelen worden gehaald. Diplomatiek loopt Nederland echter ernstige imagoschade op en onder toenemende internationale druk wordt de Actie op 4 augustus dan ook beëindigd. Al snel dient zich een ander kritiek probleem voor; er moet nu een veel groter gebied veilig worden gesteld, wat voor de beperkte, overbelaste Nederlandse troepenmacht haast niet te doen is. Infiltraties en guerrilla-aanvallen nemen in de daaropvolgende maanden dan ook weer snel toe.

Na afloop van de actie hervat Jan zijn wachtdiensten en is hij veelvuldig bezig met het repareren en schoonmaken van de carriers.

Begin oktober 1947 neemt Jan deel aan een missie om enkele honderden gevangenen van de extremisten in Noord-Sumatra te bevrijden. De actie slaagt, maar op de terugweg belandt Jans konvooi in Gloegoer in een hinderlaag. Jan wordt als eerste op slag gedood door een kogel die van niet meer dan vijf meter afstand is afgevuurd. Hij is 22 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Leuwigajah in Cimahi.

Meer
Meer

Steek een kaarsje op

+opsteken
Meer

Reacties

a.mol zei op 19 mei 2018

hij was bij 3-3-R.I. 1 Divisie "December" 5e com.

Profile picture for user Frank van Doorn
BHIC Frank van Doorn zei op 24 mei 2018

Bedankt, Netty! Over de meeste soldaten hebben we van bezoekers verdere ranggegevens ontvangen, dus ik ga kijken of deze bij een eerstvolgende update van de site allemaal tegelijk kunnen worden doorgevoerd.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.

*Deze velden zijn niet verplicht en worden ook niet zichtbaar op deze website. Wij gaan vertrouwelijk om met uw e-mailadres en telefoonnummer.