mr. Adriaan Bommezijn

Adriaan wordt op 15 februari 1882 geboren in Geertruidenberg en werkt als rechter bij de arrondissementsrechtbank van Den Haag. Hij is getrouwd met Jeanne de Rochemont. Tijdens de bezetting verleent hij onderdak aan neergeschoten geallieerde piloten en geheimagenten die terug proberen te keren naar Groot-Brittannië. Adriaans hulpverlening aan het verzet wordt in het voorjaar van 1942 bekend bij de Duitsers die hem op 13 maart arresteren en vastzetten in het Huis van Bewaring in Scheveningen, het ‘Oranjehotel’.

Adriaan wordt veroordeeld tot Nacht und Nebel, een strafklasse voor verzetsstrijders die spoorloos moesten verdwijnen. Nabestaanden mochten nooit te weten komen waar de gevangene zich bevindt en of hij of zij nog leeft. Impliciet zijn de Nacht und Nebel-gevangenen ter dood veroordeeld, maar in plaats van onmiddellijke executie vormt hun gevangenschap zelf een uitgestelde doodstraf; de zware dwangarbeid, mishandeling, ondervoeding en het onthouden van verzorging moest hen geestelijk en lichamelijk fataal worden.

Via Amersfoort, Haaren en Vught wordt Adriaan naar Dachau gezonden en vandaaruit naar het Nacht und Nebel-kamp Natzweiler-Struthof in de Franse Vogezen. Vanuit Natzweiler wordt hij eerst naar het buitenkamp Dautmergen gezonden en vervolgens naar het buitenkamp Vaihingen an der Enz. Daar wordt Adriaan in de wintermaanden aan het werk gezet in de steengroeves, zonder kousen of schoenen. Adriaan overlijdt op 30 januari 1945 aan de gevolgen van de mishandeling, uitputting en bevriezing van zijn benen. Hij is 62 jaar geworden. Adriaans vrouw Jeanne zou in het concentratiekamp Ravensbrück terechtkomen. Via Malmö keert zij na de bevrijding terug naar Nederland.

Adriaans lotgevallen zijn ook beschreven door Floris Bakels in Nacht und Nebel. Mijn verhaal uit Duitse gevangenissen en concentratiekampen.