Verzet in Nederlands-Indië
Japan legitimeert zijn heerschappij in Nederlands-Indië op basis van het credo ‘Azië voor de Aziaten’. De boodschap moet de inheems bevolking enthousiast maken voor de Japanse hegemonie en hen ook opzetten tegen westerse invloeden. Daartoe wordt na de verovering van Nederlands-Indië de Europese bevolking geïnterneerd in burgerkampen en worden alle uitingen van de westerse cultuur in de ban gedaan.
Europees verzet
Voor wat betreft de Europese bevolking, komt het verzet tegen de Japanse bezetting - en de ambities die zij hebben - vooral uit de hoek van gepensioneerde KNIL-militairen en voormalige ambtenaren van het Binnenlands Bestuur. Het zijn merendeels oudere mannen, aangezien de jongeren zoveel mogelijk voor dwangarbeid zijn weggevoerd. In sommige gevallen bestaat het verzet uit clandestiene netwerken die sabotage plegen en inlichtingen verzamelen voor de geallieerden. Door de internering van de Europese bevolking, is de omvang van deze groepen echter klein en zijn ook hun middelen beperkt.
Indonesisch verzet
Omdat de inheemse Indonesiërs niet alleen streven naar onafhankelijkheid van Japan, maar ook van de oude koloniale heerser Nederland, is het moeilijk om een gecoördineerd verzet op te zetten. Hoe groot de omvang van het verzet van de Indonesiërs zelf is, is onduidelijk. In elk geval zijn er in de Molukse en Chinese gemeenschappen verzetsgroepen actief tegen de Japanse heerschappij.
Christelijke missionarissen
Christelijke missionarissen in Nederlands-Indië worden in het bijzonder slachtoffer van de Japanse vergeldingsdrang op westerse invloeden in Azië. Als verspreiders van de christelijke religie worden zij beschouwd als een gevaarlijke en ondermijnende aanwezigheid. Japanse agenten spelen effectief in op vooral de angst onder inheemse moslims dat de missionarissen steeds meer geloofsgenoten bekeren. Het gevolg is dat Japanners regelmatig hulp krijgen van de inheemse bevolking bij het opsporen van christenen.
Een nadrukkelijke groep hierbinnen vormen de Missionarissen van het H. Hart van Jezus MSC, bekend als de 'Rooi Harten' van Tilburg. Alle leden van de missiepost op de Kei-eilanden in de Molukken zijn daar op 30 juli 1942 op verdenking van sabotage geëxecuteerd.
Gesneuvelden
mgr. Arnold Aerts, Swolgen 1880
Langgoer, 30 juli 1942
p. Jacq. Akkermans, Oosterhout 1909
Langgoer, 30 juli 1942
br. Cornelius Beijer, Nieuwer-Amstel 1881
Langgoer, 30 juli 1942
Herman de Bekker, 's-Hertogenbosch 1907
Bandoeng, 28 december 1943
Kees van Beurden, Tilburg 1888
Ambarawa, 5 juli 1945
p. Jacobus de Bruin, Berghem 1906
Kali Bodjo, 4 december 1944
br. Melchior Bukkems, Asten 1910
aan boord Akikaze, 18 maart 1943
p. Hendrikus Cornelissen, Wanroij 1890
Langgoer, 30 juli 1942
ir. Emile Cosijn, Breda 1903
Tandjoeng Gadang, 28 oktober 1943
br. Theodorus Folker, Angerlo 1911
Langgoer, 30 juli 1942
p. Franciscus de Grijs, Amsterdam 1901
Tual, 2 augustus 1942
br. Wilhelmus Houdijk, Haastrecht 1893
Langgoer, 30 juli 1942
p. Joannes Joosten, Deurne 1872
Langgoer, 30 juli 1942
p. Jacobus Ligtvoet, Oosterhout 1914
Langgoer, 30 juli 1942
br. Hadrianus Peeters, Teteringen 1879
Langgoer, 30 juli 1942
p. Benitius Pijnenburg, Helvoirt 1897
Bangkinang, 30 maart 1945
br. Franciscus Raaymakers, Oudenbosch 1892
Langgoer, 30 juli 1942
p. Cornelius van Roessel, Tilburg 1909
Manilla, 4 februari 1945
br. Gulielmus de Rooij, Alkmaar 1897
Langgoer, 30 juli 1942
br. Joannes van Schaik, 's-Hertogenbosch 1906
Langgoer, 30 juli 1942
Cornelis Seegeler, Teteringen 1901
Samarinda, 17 februari 1942
Reacties
Waarom is nergens vermeld dat Jan, de broer van Christiaan Rijnders, ook is gesneuveld. De twee broers zijn niet uit de oorlog terug gekomen bij mijn oma ! Er was een graf op het kerkhof in Valkenswaard van Johannes Rijnders en Cris werd vermist.
Dag Elly, misschien was je het al tegengekomen, maar gelukkig staat ook Jan Rijnders in deze Eregalerij. Hier kun je zijn pagina vinden.
Ik doe momenteel onderzoek naar mijn oudtante zuster Diewertje Baas die op de Kei-eilanden, in Langgoer, rond 1910 heeft gewerkt. Waarschijnlijk is religieuze naam zuster Afra, Baas , geboren in Lutjebroek, gemeente Grootebroek, NH. Nederland.
Wie kan mij iets over de missie van de orde Franciscanen uit Heijthuizen, uit die tijd vertellen of sturen per e-mail.
Respect voor diegenen die hebben gewerkt en hun leven hebben gelaten voor de werken van barmhartigheid die zij ver van huis hebben verricht !
Beste Piet, dat respect verdienen ze zeker, mooi ook om te lezen dat je onderzoek doet naar deze werkzaamheden door jouw oudtante. Ik hoop dat gebruikers van deze website je daar meer over kunnen vertellen. Ik neem aan dat je deze website al kent? Met meer informatie over deze orde en waar het archief ligt. En ook meer informatie over hoe je met hen in contact kunt komen?
http://resources.huygens.knaw.nl/zendingoverzeesekerken/RepertoriumVanNederlandseZendings-EnMissie-archieven1800-1960/gids/organisatie/2360896410
Mijn heeroom pater Piet Korver (SVD) in in een jappen gedetineerd geweest.
Ik verneem graag unieke verhalen.
Ik kom graag in contact met diegene die deze website beheerd.
Met vriendelijke groet,
Piet Baas
Beste Piet, heel begrijpelijk dat je op zoek bent naar unieke verhalen over jouw heeroom. Ik vrees alleen dat je ze hier niet zal vinden. Piet Korvers heeft namelijk (nog) geen eigen pagina op onze website. Als hij niet tijdens zijn gevangenschap overleden is, kan dat de reden zijn dat hij niet op onze website voor gesneuvelde Brabanders voorkomt. Zou hij er wel op moeten staan, laat het ons dan even weten via dit e-mailadres: info@brabantsegesneuvelden.nl. Via dat e-mailadres kan je ook rechtstreeks met ons (de beheerders van de website) contact opnemen als je dat graag wilt.
Waar je verder nog zou kunnen kijken in je zoektocht naar unieke verhalen over jouw heeroom, is bijvoorbeeld hier: https://oorlogsverhalen.com/themas/jappenkampen/. Ook kan je kijken of je in het dorp waar hij woonde of de orde waar hij bij hoorde nog informatie over hem kan terugvinden.
Hopelijk gaat het zo lukken om aan meer informatie te komen.
Ben bezig met het voorbereiden van tentoonstelling over 72 jaar Molukkers in Nederland. Omdat wij uit de Tanimbar en Kei eilanden afkomstig zijn wil ik ook een deel wijden aan de Missie op deze eilanden. Interessant zocht ik naar een duidelijke foto van de vermoorde missionarissen op juli 1942 op Langur eiland Kei kecil.
Wie weet hier meer van.
Wat een mooi initiatief, Pascal! Hartelijk dank voor je reactie. Je zou het eens kunnen vragen bij het Moluks Historisch Museum (https://museum-maluku.nl/tag/aankomst/), bij het Indisch Herinneringscentrum (https://www.indischherinneringscentrum.nl/) en bij het Nationaal Archief (https://www.nationaalarchief.nl/). Veel succes met dit mooie project!
Een oudere zus van mijn grootveder, genaamd: Diewertje Baas, (zuster Afra) is als non bij de orde Franciscanessen van Heythuysen naar de Kei-eilanden gegaan om te werken in een kindertehuis. Ze is kort na aankomst ziek geworden en op 4 juli 1906 overleden. Ze is begraven in Langgoer (Kei-Eilanden). Over de missie op de Molukken is mogelijk ook informatie te halen bij de genoemde orde.
Heel verdrietig dat de zus van je grootvader al zo snel na aankomst is overleden, Piet. Hartelijk dank voor je reactie en ook voor de tip om navraag te doen bij de kloosterorde.
Reactie toevoegen